Rosja pokazuje twarz, Europa musi działać

W Nowy Rok wchodzimy bogatsi o wiedzę. Zyskaliśmy ostateczne potwierdzenie, że Rosja jest krajem nieobliczalnym, a jej wybryki mogą poważnie zaszkodzić całej Unii Europejskiej. Przywódcy państw UE powinni wreszcie dostrzec, że wobec Rosji należy prowadzić twardszą niż dotychczas politykę.  Ukraina zaś powinna wreszcie się obudzić.

Czytając głośną książkę Edwarda Lucasa "Nowa zimna wojna", opisującą powolny dryf Rosji w stronę autorytaryzmu, miałem wrażenie, że autor przesadza. Wydawało się przecież, że Rosjanie - znani z uprawiania polityki na zimno, cynicznej i do bólu pragmatycznej - mają świadomość, iż w obecnych realiach geopolitycznych najbardziej po drodze jest im właśnie z UE. Wobec tego, nie mogliby zrobić Europie krzywdy, bo za dużo mogliby stracić.

Obecny kryzys gazowy pokazuje jednak, że Lucas świetnie odczytał naturę rządzącej Rosją ekipy i jej mentalność.

Okazało się bowiem, że duet Miedwiediew - Putin (a de facto Putin, bo Miedwiedwiew w tym układzie jest raczej figurantem) rozprawiając się z Ukrainą nie cofnął się przed robieniem krzywdy partnerom z Unii. Nawet kosztem późniejszych strat. Kraje Europy Środkowo-Wschodniej właśnie przekonują się na własnej skórze, jak doskonale Rosjanie rozgrywają swoje karty i jak bezwzględni są w tej grze. Nawet Niemcy - dotychczas największy rzecznik interesów Rosji w Europie - przez kryzys ukraiński otrzymuje mniej rosyjskiego gazu! Ten kryzys powinien otworzyć politykom oczy.

Teraz Europa musi wziąć się do pracy. Najwyższy czas, by kraje Wspólnoty wypracowały wspólną politykę tak energetyczną, jak i wobec Rosji. Może faktycznie warto rozważyć pomysł tzw. paktu muszkieterów. Zakłada on, że w chwili, gdy jeden kraj UE ma problem energetyczny, reszta krajów pomaga mu aż do rozwiązania sytuacji. Obecny kryzys pokazuje, że jest to jakieś rozwiązanie, a na pewno idea, którą warto przeanalizować.

Europa musi też wreszcie zacząć rozmawiać z Rosją głosem stanowczym, a przede wszystkim - głosem wspólnym dla wszystkich państw członkowskich. Tu nie ma miejsca na pieszczoty z rosyjskim niedźwiadkiem. Trzeba jasno wykładać na stół swoje interesy i oczekiwania. Po wojnie z Gruzją, UE prawie nie zareagowała. Teraz trzeba uderzyć pieścią w stół.

Tak, jak UE potrzebuje rosyjskiego paliwa, tak Rosja potrzebuje euro i dolarów. Putin wie, że tylko na Starym Kontynencie jego polityczna Wunderwaffe, czyli Gazprom, może bezpiecznie zarabiać duże pieniądze. Europa powinna wreszcie zagrać. Nie po rosyjsku, wystarczy twardo. Bo jeśli nie, pewnego dnia z dobrotliwego uścisku Putina już sie nie wydobędzie.

Do wykonania jest też spora praca nad Ukrainą. Czas wreszcie przemówić do rozumu jej elitom politycznym. Politycy ukraińscy nieustannymi kłótniami doprowadzili kraj nad przepaść. Rosja może teraz spokojnie kołysać Ukrainą, obiecując w zamian pomocną dłoń i protekcję. A, jak pisał Jerzy Giedryoć, Rosja z Ukrainą to Rosja imperialna. Trzeba, by Wiktor Juszczenko, Julia Tymoszenko, a za nimi reszta polityków, wreszcie zrozumieli: dalsze awantury do dla Rosji jak zabawa zapałkami w składzie z dynamitem. 

To zadanie szczególne. Jeśli Ukraina nie przestanie napinać wątłych muskułów i drażnić Rosji, wówczas żaden stanowczy głos UE nie pomoże. To w głowach, zasadach i poglądach ukraińskiej elity leży klucz do tego, by rosyjskiemu niedźwiedzowi solidnie przytępić pazury.



Łukasz Maślanka
(lukasz@dlastudenta.pl)