Druga śmierć opery
2008-12-19 12:14:15Opera jako forma jest już w zasadzie martwa. Uważa się, że ostatnie wielkie opery powstały około 1900 roku. Filozof i znawca psychoanalizy Slavoj ®i¾ek zwraca jednak uwagę, że rok 1900 to także rok „wynalezienia" przez Freuda psychoanalizy. Czy jest to przypadek? Książka Slavoja ®i¾ka i Mladena Dolara "Druga śmierć opery" to dogłębne studium opery - gatunku, jego arcydzieł i natury jego śmierci.
Używając olśniewającego zestawu narzędzi, autorzy badają dziwne impulsy, które rządzą postaciami u Mozarta i Wagnera, badają również nasze własne pragnienie śmierci i miłość do opery. Mozarta rozumienie psychoanalizy i poczucie humoru Wagnera to tylko dwie z wielu niespodzianek w błyskotliwej analizie ®i¾ka i Dolara. "Druga śmierć opery "to rozbudowana aria na temat, który na pewno nie jest martwy.
Z przedmowy S. ®i¾ka i M. Dolara:
„Psychoanalityczne interpretacje opery cieszyły się ostatnimi czasy złą prasą, skądinąd zasłużenie, bowiem najczęściej sprowadzały się one do dekonstrukcjonistycznej lektury libretta, w najgorszych przypadkach zaś do dość prymitywnej pseudofreudowskiej demaskacji jej (patriarchalnych, antysemickich i/albo antykobiecych) uprzedzeń. Celem przyświecającym niniejszej książce jest zatem przekonanie czytelnika, że opera zasługuje na wiele więcej. Do refleksji skłaniają już same historyczne więzi łączące operę z psychoanalizą, bowiem, jak zwykło się sądzić, narodziny psychoanalizy (początek XX wieku) zbiegają się z momentem śmierci opery, jak gdyby wraz z pojawieniem się psychoanalizy opera, przynajmniej w swej tradycyjnej postaci, stała się czymś całkowicie nie do pomyślenia. Nic dziwnego zatem, że większość oper pretendujących do miana ostatniej (choćby Lulu Albana Berga) nader często pobrzmiewa echem koncepcji Freuda".
Mladen Dolar, Slavoj Żiżek, "Druga śmierć opery", wydawnictwo Sic!, Warszawa 2008.
Wydanie: I
Redakcja: Katarzyna Nadana
Tłumaczenie: Sławomir Królak
Tytuł oryginału: Opera's Second Death
Wydawca oryginału: Routledge
Format: 135 x 205 mm
Opracowanie graficzne: Jacek Staszewski
Oprawa: miękka
Liczba stron: 328
ISBN 978-83-60457-63-4
Cena: 32 zł