Zaburzenia snu, uzależnienie od pornografii. Co trzeci student ma zaburzenia psychiczne?

Wzrasta odsetek młodych osób, u których w trakcie studiów ujawniają się poważne problemy natury psychicznej. Nieustanne parcie do przodu, silny stres i szybkie tempo życia, radzenie sobie przy pomocy używek czy brak wsparcia w otoczeniu to tylko niektóre z przyczyn takiego stanu. Specjaliści od dawna zwracają uwagę na stan zdrowia psychicznego młodych ludzi, w dalszym ciągu brakuje jednak społecznej świadomości wagi problemu.

Nic mi nie jest, odpowiedział kiedyś mój przyjaciel, gdy zauważyłam, że wygląda na przygnębionego. Nic mi nie jest, odpowiedział, gdy spytałam, czy coś się dzieje, bo nie pojawia się na zajęciach. Nic mi nie jest odpowiedział, gdy spytałam, czy ma jakiś problem z zaliczeniem semestru. Wtedy przyszły wakacje, a po wakacjach już nie wrócił do akademika. Wtedy sądziłam, że dobrze robię nie włażąc buciorami w jego prywatne sprawy. Dzisiaj postąpiłabym zupełnie inaczej.

Okres studiów, choć wielu wydaje się być beztroskim, niesie ze sobą też pewne zagrożenia. Wypuszczeni spod skrzydeł mniej lub bardziej opiekuńczych rodziców, zaznajemy dorosłego życia, zarówno jego dobrych jak i złych stron. Każdy, kto przeżył te zwykle pięć szalonych lat, przyzna, że był to czas, który wpłynął istotnie na jego charakter. Najczęściej mówi się o kształtowaniu osobowości, wyrobieniu odporności na stres, zdecydowanie rzadziej, o ile w ogóle, wspomina się o wpływie negatywnym. A ten może być nie mały, czasem wręcz decydujący, gdy chodzi o nasze zdrowie psychiczne. Studia często związane są z doświadczeniem wyścigu szczurów, eksploatacją własnego organizmu poprzez kiepską dietę, wieczny brak snu i imprezy, stresującymi przeprowadzkami, a czasami trudnościami ze znalezieniem wspierających przyjaciół. Nie bez wpływu pozostaje również lęk przed tym, co będzie po studiach.

Szacuje się, że około 30 procent ludzi doświadcza jakiegoś rodzaju zaburzeń psychicznych. Do najczęściej spotykanych wśród młodych osób należą:

- zaburzenia afektywne (związane ze zmianami nastroju). Do tej grupy zalicza się m. in. depresję, manię i zaburzenie afektywne dwubiegunowe. Charakterystyczny jest brak adekwatności nastroju do sytuacji w jakiej znajduje się dana osoba. Depresja jest chorobą o której mówi coraz więcej osób publicznych. Przestała być tematem tabu. Rzadziej wspomina się o jej drugim biegunie, czyli manii. Mania to z jednej strony poczucie ogromnej radości i wszechmocy, a z drugiej podejmowanie zachowań niezwykle ryzykownych, często bez świadomości swoich czynów. Zaburzenie afektywne dwubiegunowe to z kolei naprzemienne epizody depresji i manii, czasami z dominacją jednego z biegunów.

- zaburzenia związane ze stresem i lękiem. W tej grupie znajdują się zaburzenia takie jak fobie (czyli lęk specyficzny, np. przed pająkami, windami, ale też wystąpieniami publicznymi, otwartymi przestrzeniami, publicznym jedzeniem), zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (związane z natrętnymi myślami lub czynnościami przymusowymi np. przymusowe liczenie, mycie rąk), napady paniki (np. nie związane ze stanem fizycznym uczucie omdlewania, duszenia się, mdłości lub lęk przed zawałem serca, pomimo prawidłowych wyników EKG), i na koniec lęk uogólniony popularnie nazywany zamartwianiem się, czyli zaburzenie w którym lęk jest dominującą w życiu emocją, a myśleniu towarzyszy pesymizm i katastrofizacja.

- zaburzenia odżywania, takie jak anoreksja czy bulimia ale też ortoreksja czyli obsesyjne dbanie o to, aby nasza dieta była zdrowa a życie aktywne.

- zaburzenia snu (niestety młodzi ludzie też cierpią na bezsenność)

- zaburzenia seksualne (to jest dopiero temat tabu, a co trzeci młody chłopak doświadcza zaburzeń erekcji czy wytrysku przed wczesnego, wynikającego ze stresu i lęku).

- uzależnienia od alkoholu, narkotyków i coraz częściej tzw. uzależnienia behawioralne np. od hazardu, seksu, pornografii, zakupów

Nie każde zaburzenie jest od razu  widoczne. Zdarza się, że przez wiele lat towarzyszące mu symptomy są ulotne i nie sposób ich jednoznacznie zdiagnozować. Dopiero tak istotne zmiany w życiu jak wyprowadzka z domu, pierwsza sesja, pierwszy zerwany związek, a zwłaszcza ich kulminacja w krótkim okresie czasu mogą ujawnić schorzenie z jego pełną mocą.

- Okres studiów to dla młodego człowieka moment obfitujący w radości, ale i stresy. Niestety wiele osób nie pozwala sobie na okazywanie słabości i nie szuka wsparcia. Coraz częściej czytamy o załamaniach psychicznych osób dorosłych, które odniosły sukces, ale nie dopuszczamy do siebie świadomości, że ci, którzy dopiero się usamodzielniają, narażeni są na nie w takim samym stopniu, a może nawet bardziej – mówi Agnieszka Nomejko, psychoterapeuta z Centrum Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej we Wrocławiu. które wprowadziło specjalną ofertę dla osób studiujących, gdzie za darmo mogą skorzystać z konsultacji ze specjalistą

Nikt nie jest w stanie dokładnie określić, jaki odsetek osób studiujących zmaga się z problemami psychicznymi, gdyż wiele osób zaczyna o nich mówić dopiero po latach. Wiadomo jednak, że problem narasta, o czym świadczy coraz większa liczba programów profilaktyki zdrowia psychicznego, prowadzonych przez Uczelnie Wyższe. Pamiętajmy jednak, że najlepiej możemy pomóc sobie sami. Dbajmy o nasze samopoczucie i nie odkładajmy problemów na wieczne później. Obserwujmy również naszych przyjaciół i nie bójmy się reagować. Wizyta u psychologa czy psychiatry dawno przestała być w miastach akademickich powodem do stygmatyzacji. Nawet jeżeli okaże się, że nie była konieczna, to z pewnością będzie ważnym doświadczeniem, które pozwoli nam inaczej spojrzeć na problemy.

Wiktoria Karpowicz

Fot. freeimages.com